برنامه ریزی چیست؟
برنامه ریزی یعنی انتخاب هدفهای درست و سپس انتخاب مسیر، راه، وسیله یا روش درست و مناسب برای تأمین این هدفها. نباید فراموش کرد که توجه به همه جنبههای برنامهریزی در فرایند مدیریت اهمیت حیاتی دارند (پیرس، 1377).
برنامه ریزی به عنوان یکی از مهم ترین و با اولویت ترین ارکان مدیریت، زمان حال سازمان را به آینده آن پیوند میدهد. پیتر دراکر معتقد است که، برنامهریزی فرایندی است مستمر از تصمیمات سیستماتیک جهت بهره گیری از اطلاعات در مورد آینده، تلاشهای لازم برای انجام آن تصمیمات و مقایسه نتایج به دست آمده با انتظارات، از طریق فرایند بازخورد (ایران نژاد پاریزی و ساسان گهر، 1375).
بر اساس تعریفی دیگر، برنامهریزی فرایندی است که مدیران به وسیله آن اقدامات آینده را طوری پیش بینی و تعیین میکنند که منجر به تحقق هدفهای مطلوب شود. در نتیجه، میتوان برنامهریزی را چنین تعریف کرد: «فرایند به کارگیری آن دسته از حقایق مرتبط و مفروضات مرتبط با آینده، که برای رسیدن به شیوههای عملی به منظور نیل به هدفهای مشخص، تعقیب میشوند» (بارنینگ، 1376).
به طور کلی، هدف از برنامه ریزی، اندیشیدن در خصوص فعالیتهای لازم و اتخاذ تدابیری هماهنگ جهت دستیابی به اهداف مشخص است و این امر مستلزم پیش بینی هدفها و آمادگی لازم برای رویارویی با تغییرات و عوامل ناشناخته در راه رسیدن به موفقیت است.