گام چهارم برجامی و واکنش 6 کشورآمریکا،انگلیس،فرانسه،آلمان،روسیه و ژاپن
به گزارش ایسنا، جمهوری اسلامی ایران پس از گذشت یک سال از نقض برجام توسط آمریکا و خروج یکجانبه این کشور از توافق که به بازگرداندن تحریم‌ها علیه تهران منجر شد و همچنین بد عهدی طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان اعلام کرد که طبق متن این توافق، اجرای برخی تعهداتش را کاهش خواهد داد، مگر اینکه اروپا برای حفظ برجام اقدامی موثر و عملی انجام دهد.
در همین راستا، حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان سه‌شنبه 98/08/14 با اعلام آغاز گام چهارم کاهش تعهدات برجامی ایران و با اشاره به اقدامات ایران برای کاهش تعهدات برجامی خود اظهار کرد: من امروز به ۱+۴ اعلام می‌کنم که فعالیت ما با نظارت آژانس انرژی اتمی خواهد بود. گام چهارم نیز مانند سه گام دیگر قابل بازگشت است و اگر آن‌ها به تعهدات خود در اول ژانویه ۲۰۱۷ بازگردند ما هم به این تاریخ برمی‌گردیم.
روحانی با بیان اینکه ما در عین حال به تمام مذاکرات پشت پرده متعهد هستیم، خاطر نشان کرد: ما مذاکرات را ادامه می‌دهیم. البته، چون در هفته‌های اخیر به توافق نرسیدیم گام چهارم را برمی‌داریم، اما در دو ماه آینده به مذاکرات ادامه می‌دهیم و اگر همه تحریم‌ها برداشته شد و ما توانستیم نفت را بفروشیم و از سود بانک‌های خود استفاده کنیم ما هم به شرایط گذشته بازمی‌گردیم. من معتقدم ما راه درستی انتخاب کردیم و دنیا باید بداند که ملت ایران هم مقاوم است و هم اهل مذاکره.
گازدهی به سانتریفیوژهای فعال در سایت فردو با حضور بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی از صبح چهارشنبه 15 آبان 98 آغاز شد.
روز سه‌شنبه ۱۴ آبان رئیس جمهور به سازمان انرژی اتمی کشور دستور داد تا از ۱۵ آبان، گام چهارم کاهش تعهدات برجامی که گازدهی به ۱۰۴۴ سانتریفیوژ فعال در سایت غنی‌سازی فردو است را آغاز کند.
واکنش روسیه :
سخنگوی کاخ کرملین با ابراز نگرانی نسبت به گام چهارم ایران در راستای کاهش تعهدات برجامی‌اش تاکید کرد که نابودی توافق جامع هسته‌ای هیچ نتیجه خوبی در بر ندارد.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری تاس، دمیتری پسکوف سخنگوی کاخ ریاست جمهوری روسیه (کرملین) امروز (سه‌شنبه) پس از آنکه ایران اعلام کرد گام چهارم برای کاهش اجرای تعهداتش در برجام را اجرایی می‌کند، گفت: روسیه نگرانی‌های تهران نسبت به تحریم‌ها را درک می‌کند، اما ما اقدام ایران (درخصوص برجام) را نیز نگران کننده می‌دانیم.
پسکوف تصریح کرد: ما از نگرانی‌های ایران، باتوجه به سابقه برخی کشور‌ها و تحریم‌های غیرقانونی و غیر قابل قبول (آمریکا) علیه ایران مطلع هستیم، اما به‌طور همزمان، تحولات پیرامون این وضعیت را با نگرانی دنبال می‌کنیم چراکه نابودی توافق جامع هسته‌ای هیچ نتیجه خوبی در پی نخواهد داشت.
واکنش آمریکا:
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا بامداد چهارشنبه به اعلام ایران برای برداشتن گام چهارم کاهش تعهدات برجامی خود واکنش نشان داد.
به گزارش خبرگزاری فارس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در واکنش به اعلام ایران برای برداشتن گام چهارم کاهش تعهدات برجامی خود گفت که اعلام ایران برای افزایش غنی‌سازی گامی بزرگ در مسیری اشتباه است.
به گزارش رویترز، وی همچنین مدعی شد که ایران از طریق غنی سازی اورانیوم، به اخاذی می‌پردازد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اضافه کرد که واشنگتن به طور کامل از تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران حمایت کرده و منتظر گزارش این نهاد بین‌المللی در خصوص تحولات درباره برنامه هسته‌ای ایران می‌ماند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اضافه کرد: «واشنگتن به سیاست فشار حداکثری علیه ایران ادامه خواهد داد تا این کشور از رفتارهای بی ثبات کننده خود از جمله گام‌های حساس مربوط به برنامه هسته‌ایش را متوقف کند.»
واکنش فرانسه:
به گزارش ایسنا سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه امروز (سه‌شنبه) در جمع خبرنگاران به تصمیم ایران برای آغاز اجرای گام چهارم کاهش تعهداتش در برجام واکنش نشان داد.
وی گفت: اطلاعیه ایران در روز پنجم نوامبر برای افزایش ظرفیت غنی‌سازی‌اش خلاف توافق وین است که به سختی فعالیت‌ها در این زمینه را محدود می‌کند. ما و شرکای‌مان در انتظار گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره اطلاعیه‌ها و اقدامات ایران هستیم.
سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه همچنین با ادعای اینکه پاریس کماکان به توافق هسته‌ای متعهد است، گفت: ما از ایران می‌خواهیم تا به‌طور کامل به الزاماتش در توافق هسته‌ای و دیگر تعهدات هسته‌ای‌اش پایبند باشد و به‌طور کامل با آژانس همکاری کند.
وی در ادامه از ایران خواست تا از تصمیم جدید خود برای برداشتن گام چهارم کاهش تعهداتش در برجام بازگردد.
واکنش آلمان
دولت آلمان به اعلام گام چهارم برجامی ایران واکنش نشان داده و نسبت به آن ابراز نگرانی کرد.
به گزارش یورونیوز، «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان که در برای دیداری دیپلماتیک در بوداپست، پایتخت مجارستان به سر می‌برد، روز سه‌شنبه در یک نشست مطبوعاتی مشترک با همتای مجار خود با انتقاد از اعلام گام چهارم برجامی ایران، گفت که تهران باید به اجرای تعهدات خود در چهارچوب توافق هسته‌ای بازگردد.
ماس در مورد اعلام راه‌اندازی سانتریفیوژهای جدید در ایران نیز گفت: «ایران سانتریفیوژهای بسیار پیشرفته‌ای ساخته در حالی که این اقدام با توافق هسته‌ای در تناقض است.»
واکنش انگلیس:
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما از لندن,دومنیک راب وزیر خارجه انگلیس در پی اعلام برداشتن گام دیگر ایران در تامین منافع هسته‌ای کشورمان گفت: اقدام ایران توافق هسته‌ای با این کشور را به خطر می‌اندازد.
وزیر خارجه انگلیس در بیانیه‌ای از ایران خواست به تعهداتش در برجام پای بند باشد و فوری به مراحل قبل و انجام کامل تعهداتش در برجام بازگردد.
به گزارش فارس در بیانیه وزیر خارجه انگلیس آمده است: «اقدامات اخیر ایران به وضوح تخطی از توافق هسته‌ای و خطری برای امنیت ملی ما محسوب می‌شوند. ما می‌خواهیم از طریق گفت‌وگوهای بین‌المللی راهی به جلو پیدا کنیم، اما لازم است ایران به تعهداتی که پذیرفته پایبند باشد و فوراً به پایبندی کامل [به برجام] بازگردد.»
واکنش ژاپن:
وزیر کابینه دولت ژاپن در واکنش به آغاز گام چهارم کاهش تعهدات برجامی ایران ضمن تاکید بر حفظ روابط خوب با ایران، گفت که توکیو تلاش خود را برای بهبود روابط ایران و آمریکا به کار خواهد بست.
به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه خبری اردوپوینت، یوشیهیده سوگا، وزیر کابینه ژاپن روز چهارشنبه در واکنش به آغاز گام چهارم کاهش تعهدات برجامی ایران گفت که توکیو، با وجود تصمیم اخیر ایران برای از سر گرفتن غنی‌سازی اورانیوم هر اقدام دیپلماتیکی را برای کاهش تنش میان آمریکا و ایران انجام خواهد داد.
سوگا همچنین گفت که ژاپن هر مسیر دیپلماتیک را با هدف بهبود روابط میان تهران و واشنگتن در پیش خواهد گرفت و امیدوار است که بتواند به حل مشکل در خاورمیانه کمک کند.
این مقام ژاپنی، در ادامه تاکید کرد که ژاپن با وجود این که متحد آمریکا است، روابط خوب با ایران را حفظ کرده و بنابراین، بیش از پیش به دنبال گفتمانی میان دو طرف و پیش‌برد صلح و ثبات در خاورمیانه خواهد بود.
**********************************
طرف‌های اروپایی برجام در حالی ایران را به اجرای یکجانبه تعهدات خود در برجام فرا می‌خوانند که پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های یکجانبه این کشور علیه ایران صرفاً به دادن وعده و وعید اکتفا کرده و گام محسوسی در راستای تأمین منافع مشروع ایران طبق برجام برنداشته‌اند.
ایران که پیش از این در پاسخ به بدعهدی طرف‌های اروپایی برجام در عمل به تعهداتشان طی سه مرحله اقدام به کاهش تعهدات هسته‌ای خود کرده، سه‌شنبه 14 آبان 98 رسماً از آغاز گازدهی به سانتریفیوژها در تأسیسات هسته‌ای فردو خبر داد تا بدین ترتیب گام چهارم کاهش تعهدات هسته‌ای خود را آغاز کند.