تفاوت آینده پژوهی با برنامه ریزی و سیاست گذاری
اﻣﺮوزه واژه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺮای اﺷﺎره ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﯾﻨﺪه ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ از واژﮔﺎن ﻗﺪﯾﻤﯿﺘﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﯿش ﺒﯿﻨﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی دارد.
آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﺑﻪ آﯾﻨﺪه ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎ ﻧﻬﺎدی ﻣﯽ ﭘﺮدازﻧﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ را ﭘﯿﺶ ﻣﯽ ﺑﺮد ﯾﺎ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺧﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری ﻣﯿﮑﻨﺪ. اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری ﺧﻮد دو زﻣﯿﻨﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ، اﻣﺎ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان آن دو را در ﯾﮏ ﺳﻮ و آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ را در ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﻗﺮار داد ﺑﺮﺧﯽ از ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎی ﮐﻠﯿﺪی ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ زﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ ذﮐﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ:
- دوره ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری 1 ﺗﺎ 5 ﺳﺎل در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ دوره آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ 5 ﺗﺎ 50 ﺳﺎل ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت اﺳﺖ.
- ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺒﯿﻨﯽ آﯾﻨﺪه ﻣﯽ ﭘﺮدازﻧﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ آﯾﻨﺪه اﺳﺖ.
- آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﺎن ﭘﺮﺳﺸﻬﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺗﺮی را ﻣﻄﺮح ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ و ﺣﺘﯽ ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺿﻬﺎ را زﯾﺮ ﺳﻮال ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺿﻬﺎی اﺻﻠﯽ ﺳﺎزﻣﺎن از ﭘﯿﺶ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ شوﻧﺪ.
- در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری ﻋﺎﻣﻞ ﮐﻠﯿﺪی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰان و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاران ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺗﻼش ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ ﺗﺎ اﻫﺪاف ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی آﯾﻨﺪه ﭘﯿﮕﯿﺮی ﮐﻨﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ دﯾﮕﺮ ذﯾﻨﻔﻌﺎن ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و ﺑﺮرﺳﯽ وﯾﮋه ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ.