خانه استراتژی


(زمان خواندن: 9 - 18 دقیقه)
Most Hit

TRIZ چیست؟

TRIZ چیست

واژه TRIZ برگرفته شده از حروف اول کلمات در عبارت روسی «Teoriya Resheniya Izobrototelskikh Zadatch» است که برابر انگلیسی آن عبارت «Theory of Inventive Problem Solving» (با مخفف TIPS) است که به معنای نظریه حل ابداعانه مساله می‌باشد. این دانش در سراسر جهان تحت عنوان TRIZ شناخته می‌شود و متداول شدن این نام به این علت است که بنیانگذار آن، دانشمند خلاقیت‌شناس روسی گنریچ سائولویچ آلتشولر (G.S. Altshuller) می‌باشد.

دانش TRIZ با نامها و عنوانهای توصیف‌گر مختلفی همانند نوآوری نظام‌یافته، خلاقیت اختراعی، فناوری خلاقیت و نوآوری، روش‌شناسی اختراع، الگوریتم اختراع، روش‌شناسی حل مساله‌های ابداعی، روش‌شناسی حل ابتکاری و ابداعانه مساله، مهندسی خلاقیت و نوآوری، روش‌شناسی خلاقیت، خلاقیت‌شناسی اختراع، خلاقیت‌شناسی فناوری و مواردی از این قبیل نامیده می‌شود.

دانش TRIZ می‌تواند در دامنه‌ای از یک طیف مفهومی و گستره‌ای از تعاریف قرار گیرد که یک انتهای آن نوعی جهان‌بینی خلاق یا رویکردی جامع به علوم و فناوری و انتهای دیگر آن انواعی از ابزارهای حل خلاق مساله و فنون خلاقیت و نوآوری را شامل گردد. آلتشولر TRIZ را تحت عنوان علم فناوری خلاقیت و نوآوری می‌داند؛ با نتیجه‌گیری از دیدگاه آلتشولر می توان TRIZ را نوعی علم خلاقیت‌شناسی (Creatology) دانست. یکی از دانشمندان برجسته TRIZ به نام سیمون ساورانسکی این دانش را چنین تعریف کرده است: «TRIZ، یک دانش انسانگرای مبتنی بر روش‌شناسی نظام‌یافته برای حل ابداعانه مساله است.» همچنین برخی صاحبنظران TRIZ را این چنین تعریف می‌کنند: «TRIZ عبارت است از نوعی رویکرد الگوریتمی برای حل ابداعانه مسائل فنی و فناورانه.»

 

دانش TRIZ با نام ها و عنوان هاي توصيف گر مختلفي مانند نوآوري نظام يافته

(1) خلاقيت اختراعي

(2) ، فناوري خلاقيت و نوآوري

(3) ، روش شناسي اختراع

(4) ، الگوريتم اختراع)

5) ،روش شناسي حل مسئله هاي ابداعي

(6) ،روش شناسي حل ابتكاري وابداعانه مسئله

(7) ، مهندسي خلاقيت و نوآوري

(8) ، روش شناسي خلاقيت

(9) ، خلاقيت شناسي اختراع

(10) ، خلاقيت شناسي فناوري

(11) و مواردي از اين قبيل ناميده مي شود

1- ابزارهای TRIZ

اصول و روش های زیادی در TRIZ وجود دارند که اساس و پیکره آن را تشکیل می دهند که در ادامه به طور اجمالی در خصوص برخی از آنها بحث می گردد:

ابزارهای TRIZ

1-1- 40 اصل ابتکاری و ماتریس تناقضات آلتشولر

آلتشولر با بررسی اختراعات مختلف به ثبت رسیده در دنیا 40 اصل ابتکاری را پیشنهاد کرد. این اصول به مهندسان، جهت دستیابی به راه حل ابداعی مناسب کمک می کند. وی ماتریسی از تناقضات برای بدست آوردن اصول منطبق با مسئله و تشخیص این که باید از کدام یک از این 40 اصل استفاده شود، ایجاد نمود. وی در این جدول 39 پارامتر مهندسی نظیر وزن، طول، شفافیت و غیره را در ستونها قرار داد (آثار ثانویه نامطلوب) و پارامترهایی که لازم است بهبود یابند را در ردیف ها قرار داد. در خانه هایی که از تقاطع هر سطر و ستون بدست می آمدند، دو یا سه اصل از اصول 40 گانه ابتکاری را که در به دست آوردن راه حل خلاقانه مورد استفاده قرار می گیرند، قرار داد. در حل مسائل مختلف می توان از این روش استفاده نمود، ولی این روش دارای محدودیتی است و آن این است که کاربران در ابتدا باید مسئله را به صورت پارامترهای 39 گانه مهندسی فرموله کنند. و این روش برای حل مسائل پیچیده کاری وقت گیر و دشوار می باشد.

1-2- الگوریتم برای حل مسئله به روش ابداعی (ARIZ)

این روش رویه ای سیستماتیک جهت شناسایی راه حل ها بدون در نظر گرفتن تناقضات است. بر اساس ماهیت مسئله، تعداد مراحل اجرای آن می تواند از 5 الی 16 مرحله تغییر کند. در این روش ممکن است از یک مسئله فنی غیر واضح و نامعلوم، مسائلی که در لایه های زیرین قرار دارند بیرون آمده و نمایان شوند که برای ما قابل حل می باشند. مراحل پایه ای این رویه عبارتند از:

  1. مسئله را فرموله یا مدلسازی کنید

  2. مسئله را به یک مدل تبدیل کنید

  3. مدل را تجزیه و تحلیل کنید

  4. تناقضات فیزیکی را از طریق تجزیه و تحلیل فیزیکی حل کنید

  5. راه حل ایده آل را فرموله کنید

1-3- تعیین پیشگویانه خطا (AFD)

جلوگیری از بروز خطاهای پیش بینی نشده در توسعه و ایجاد یک محصول جدید از اهمیت زیادی برخوردار است. AFD به طور موثر مکانیزم خطا را کشف می کند و سپس احتمال رخداد آن را بررسی می نماید. به وسیله این تکنیک عواملی که سهم به سزایی در رخداد خطا دارند، برطرف می گردند.

1-4- تکامل هدایت شده محصول (DPE)

روش های سنتی پیش بینی سعی دارند که مشخصه های آینده سیستم ها، روش های اجرایی و یا تکنیکها را به وسیله ارزیابی، شبیه سازی و تمایل به ایجاد مدل های احتمالی پیش بینی نمایند. این روشها فقط یک پیش بینی را در اختیار ما می گذارند ولی چگونگی ابداع تکنولوژی پیش بینی شده را به ما نمی دهند.

تکامل هدایت شده محصول

آلتشولر توانست با مطالعه صدها هزار اختراع به ثبت رسیده، 8 الگویی را که نشان دهنده چگونگی توسعه سیستم های تکنولوژیکی طی دوران مختلف بوده اند، مشخص کند. این مطلب بر مبنای مقایسه «چگونه فکر کردن مردم» در مقابل «به چه چیز فکر کردن مردم» بود. DPE مانند نقشه راهی به سوی آینده می باشد که با استفاده از آن (به جای پیش گویی آینده) می توان به طور سیستماتیک تکنولوژی های آینده را ابداع کرد.

 

2- فواید و کاربردهای TRIZ

با استفاده از دانش TRIZ می توان به نتایج و دستاوردهای متعددی از جمله موارد زیر دست یافت:

  1. دستیابی به نوعی نگرش جامع علمی به ابداعات و اختراعات.

  2. شکل گیری جنبه های بسیار مهمی از علم خلاقیت شناسی.

  3. دستیابی به نوعی جهان بینی خلاق.

  4. کشف انواعی از راه حل ها برای مسائل ابداعی یعنی مسائلی که با روش های معمولی متداول راه حل آنها به دست نمی آید.

  5. دستیابی به بهترین و موثرترین راه حل ها برای انواع مسائل علمی، فنی، انسانی و اجتماعی.

  6. پیش بینی روند ابداعات و اختراعات در آینده (خلاقیت شناسی آینده شناختی)

  7. ارائه آموزش های نوین مبتنی بر TRIZ در مدارس و دانشگاه ها (خلاقیت شناسی پرورشی مبتنی بر TRIZ)

  8. تسهیل و تسریع روند رشد و توسعه علوم و فناوری.

3- دلایل استفاده از TRIZ

به واسطه وجود محیط رقابتی شدید در دنیا و نیاز مشتری به محصول با کیفیت بالاتر و ارزان تر، نیاز بیشتری به رویکردهای ابداعی در دنیا به وجود آمده است. در حال حاضر فعالیت های علمی باید در سطح بالاتر، با بودجه کمتر و سرعت بیشتری نسبت به گذشته، صورت گیرند. تحقیقات اخیر نشان میدهد که TRIZ بین 70% تا 300% به تولید ایده برای محصولات و خدمات جدید و ایجاد بهبود کیفیت، سرعت می بخشد. TRIZ تکنیکهای مهندسی و تئوری های علمی را به سمت یک چارچوب سوق می دهد. متبحر شدن در فرآیند TRIZ، فقط این نیست که تیم فنی تمام پتانسیل موجودشان را شناسایی کنند، بلکه TRIZ در ابتدا به آنها یاد آوری می کند که چرا آنها مهندس یا دانشمند بودن را برگزیده اند. TRIZ از راه های مختلفی به این هدف می رسد. یکی از مهمترین راهها این است که ما را برای یافتن راه حل مسئله مان، به نظر افکندن به زمینه های خارج از دانش، تجربه، سازمان، متخصصین و حتی خارج از صنعت خود تشویق می کند (هرچند که این روش برای ما و سازمان مان غیر معمول می باشد).

بکارگیری TRIZ یعنی بازگشت به اصول اولیه، ولی معمولا ً در این راه از اصول، علوم و راه حل های مهندسی که برای ما آشنا نیستند استفاده می نماییم. این فرآیند با تجزیه تمام مسائل به وظایف بنیادی طراحی شان و با القاء درک کاملی از اساس مسئله ای که با آن دست به گریبانیم ساده میگردد. با بکارگیری TRIZ ما در مسیر یافتن راه حل ها قرار می گیریم و در می یابیم که چگونه دیگران مشکلات مشابهی را در تمام زمینه های علمی و مهندسی بدین وسیله حل نموده اند.

با بکارگیری TRIZ میتوانیم با یک روش سیستماتیک به عصاره و چکیده تمام راه حل های مسائلی که بشریت با آنها روبرو بوده است، دسترسی پیدا کنیم. و با توجه به مفهوم TRIZ در می یابیم که تمام مسائل قبلا ً به طریقی حل شده اند. مطمئنا ً در صورت عدم استفاده از TRIZ زمان زیادی هدر خواهد رفت. درست مثل اینکه به جای کشف راه حل هوشمندانه ای برای بهبود بخشیدن به عملکرد چرخ، آن را دوباره اختراع کنیم. TRIZ ما را به سمت راه حل هایی که نیاز داریم، راه حل هایی که وجود دارند و راه حل هایی که ابداعی هستند ولی بدون TRIZ معمولا ً امکان درک آنها را نداریم، هدایت می کند.

ضمنا ً، بررسی اساس تمام ابداعات و اختراعات به ثبت رسیده در جهان نشان می دهد که هزاران ساعت نیروی انسانی صرف حل مسائل مشابهی شده است که انسانها در زمینه های مختلفی با آن سر در گریبان بوده اند و در نهایت پس از حل آنها، به نتایج مشابهی دست یافته اند. آنچه که TRIZ انجام می دهد این است که با طبقه بندی این راه حل های هوشمندانه، راه های ابداعی حل هر مسئله ای را شناسایی می کند.

4- تناقض

4-1- مفهوم تناقض

در دانش TRIZ مفهوم تناقض از مفاهیم بنیادی و اصلی است. منظور از تناقض دو ویژگی یا وضعیت متعارض یا متضاد با یکدیگر می باشد. اگر چنانچه بین دو ویژگی یک سیستم حالت تضاد و ضد و نقیض بودن وجود داشته باشد یعنی ایجاد تغییر مثبت در یک ویژگی (مثلا افزایش کیفیت یک محصول) منجر به ایجاد تغییر منفی در یک ویژگی دیگر (مثلا ازدیاد قیمت محصول) بشود در این صورت سیستم دچار تناقض می باشد. دانش TRIZ بیان می دارد که مسئله ابداعی با وجود نوعی تناقض همراه است و حل مسئله (مثلا اختراع) هنگامی روی می دهد که این تناقض برطرف شود. یکی از مهم ترین نقش های TRIZ، شناسائی و تحلیل تناقض ها و ارائه راهکارهای بر طرف نمودن آن می باشد.

برای شرح بهتر مفهوم تناقض به این مثال توجه کنید: یکی از مهم ترین مسئله های باز (مسئله ابداعی یا غیر معمولی) در حوزه سلامت انسان و پزشکی ناشی از بیماری سرطان است که در اثر آن سیستم بخشی از سلول ها از تعادل خارج شده و به رشد غیر معمولی دچار می شوند. رویکرد کلی درمانی (مثل شیمی درمانی یا پرتودرمانی) بر آن است که جلوی رشد غیر اصولی سلول های غیر متعادل به طریقی گرفته شده و از بین بروند. در این موضوع این تناقض اصلی وجود دارد که دارو یا پرتو دارای تاثیر مثبت بر سلول های سرطانی (توقف رشد و از بین رفتن سلول های سرطانی) و تاثیر منفی بر سلول های سالم (آسیب به سلول های سالم) می باشد. انتظار می رود چنانچه این تناقض برطرف شود آنگاه داروی قاطع درمان این بیماری نیز ابداع یا کشف گردیده و به عبارتی مسئله مذکور حل شده است.

4-2- انواع تناقض

در دانش TRIZ به منظور شناخت بهتر، انواع تناقض ها به دو دسته اصلی تقسیم شده اند. بنابراین هر مسئله ابداعی ممکن است با یک یا چند نوع از تناقض ها همراه باشد.

4-2-1- تناقض یا تضاد فنی (Technical Contradiction)

منظور از تناقض فنی در یک سیستم فنی «وجود یک رابطه متضاد و ضد و نقیض بین دو ویژگی یک سیستم یعنی تعارض بین دو زیر سیستم آن» می باشد. درسیستمی که تناقض وجود دارد یک تغییر مثبت در یک زیرسیستم، منجر به بروز یک نتیجه منفی در زیر سیستم دیگر می شود. مسئله ابداعی، مسئله ای است که دارای تناقض بوده و حل آن مستلزم رفع وضعیت تناقض است، به عبارتی راه حل مسئله ابداعی در واقع راه حل رفع تناقض می باشد.

مثال های زیر بیانگر تناقض یا تضاد فنی می باشند:

  • افزایش کیفیت عامل A در سیستم، منجر می شود به کاهش کیفیت عامل B در همان سیستم

  • افزایش قطر لوله (افزایش استحکام)، منجر می شود به افزایش وزن لوله

  • افزایش سرعت خودرو، منجر می شود به افزایش مصرف سوخت

  • افزایش کیفیت محصول X، منجر می شود به افزایش قیمت آن

4-2-2- تناقض یا تضاد فیزیکی (Physical Contradiction)

منظور از تناقض یا تضاد فیزیکی وجود همزمان هماهنگی و تعارض می باشد. در این حالت ایجاد تغییر در یک زیر سیستم به طور همزمان از یک طرف منجر به ایجاد یک نتیجه مثبت و در عین حال از طرف دیگر منجر به بروز یک نتیجه منفی می شود.

 5- تاريخچه TRIZ

شالوده هاي دانش TRIZ از سال 1946 توسط گنريچ آلتشولر بر اساس نتايج حاصل از مطالعه اختراعات مختلف پايه گذاري شد . آلتشولر كه به پدر TRIZ لقب دارد در سال 1926 در تاشکند(شوروي سابق) متولد گرديد. وي كه از همان دوران نوجواني نسبت به ابداعات و اختراعات كنجكاوي و علاقه خاصي داشت و اولين اختراع خود را در سن 14 سالگي انجام داد در اداره ثبت اختراعات مشغول به كار شد.

كار او كمك به مخترعين براي ثبت اختراعاتشان بود . او در حين كار، گاهي به حل مسائل فني آنان كمك مي كرد . در اين دوران بود كه او دريافت حل مسائل فني كه منجر به اختراع و نوآوري مي شود به اصول و روش هائي فراتر از تكنيك هاي خلاقيت شناخته شده تا آن هنگام ( روش هاي کلاسيک ) نياز دارد . آلتشولر در طي مطالعات خود به اين نتيجه مهم رسيد كه يك نظريه اختراع (17)بايستي داراي چند ويژگي اصلي از جمله موارد زير باشد :

1- شامل يك فرايند گام به گام و نظام يافته باشد .

2- بتواند از ميان گستره اي از راه حل ها مستقيما به بهترين راه حل (راه حل ايده آل ، كمال ) منجر گردد .

3- داراي ويژگي تكرارپذيري باشد .

4- بتواند ساختاري براي دانش ابداع ارائه نمايد.

آلتشولر بيش ازدويست هزار اختراع ثبت شده (18) (پتنت) را مورد بررسي قرار داد تا متوجه شود اختراعات به عنوان مسئله هاي ابداعي (يعني مسئله هائي كه راه حل آنها مشخص نيست و بايستي آن را با روش هاي خلاق و ابداعي كشف كرد) چگونه حل شده اند . از بين اين تعداد آلتشولر 40000 اختراع مهم و برجسته و به عبارتي راه حل هاي خلاق و ابداعي اصلي را مورد مطالعه عميق تر قرار داد. براساس نتايج حاصل از اين نوع مطالعات خلاقيت شناسي تحليلي ( اختراع شناسي تحليلي – مطالعه تحليلي پتنت )، آلتشولر به كشفيات بسيار مهمي دست يافت و اصول ، مفاهيم و روش هاي TRIZ را در واقع به عنوان يك علم نوين و بسيار با ارزش به جهان ارائه نمود ( گلستان هاشمي ، 1380، 1381 ، 1382 ) .

البته اين خلاقيت و نوآوري فوق العاده مهم آلتشولر متاسفانه همانند بسياري از كشفيات و اختراعات كوچک و بزرگ تاريخ در ابتدا درك نشده و با انواع مخالفت ها ، مقاومت ها و بي مهري هاي تاسف برانگيز (آنچه كه در خلاقيت شناسي تحت عنوان اينرسي خلاقيت و نوآوري ناميده مي شود) مواجه شد و آلتشولر همانند بسياري از دانشمندان و مخترعين سختي ها و مرارت هاي بسيار زيادي را متحمل گرديد كه مطالعه آن حاكي از اراده والا و تلاش و پشتكار شگفت انگيز آنان است (موضوعي که در شاخه تخصصي خلاقيت شناسي روانشناختي مورد مطالعه و بررسي قرار مي گيرد(گلستان هاشمي ، 1379 ، 1380 ، 1381 ، 1382).

به دليل بي توجهي ها ، عدم درک ها ، بي مهري ها و مخالفت هاي اوليه آن زمان ، TRIZ نتوانست به خوبي در روسيه ايفاي نقش نمايد و سال ها بعد بود که جايگاه آن شناخته شد . پس از پايان جنگ سرد و گسترش ارتباطات ، كشورهاي اروپائي ، آمريكا ، ژاپن و ديگر كشورها با دانش TRIZ آشنا شده و با پي بردن به اهميت فوق العاده زياد آن ، به سرعت نسبت به فراگيري و جذب گسترده آن به طور جدي اقدام نموده و ضمن يادگيري و به كارگيري در تلاش براي رشد و توسعه آن برآمدند که همچنان به طور فزاينده ادامه دارد .چنان كه در حال حاضر درباره TRIZ به عنوان يك دانش تخصصي و داراي رويکرد ميان رشته اي تحقيقات علمي وسيعي به عمل مي آيد و اصول و مفاهيم آن توسط بسياري از دانشمندان ، پژوهشگران ، مديران ، مهندسان و كارشناسان رشته هاي مختلف براي حل مسائل و ايجاد نوآوري¬ها به كار گرفته مي شود و همواره به سرعت در حال گسترش و تكامل است . اين روند به گونه اي است که جهت ترويج و توسعه آن مراکز مختلفي در کشورهاي گوناگون تشکيل شده و براي آموزش آن در مقاطع مختلف تحصيلي ( از پيش دبستاني تا دانشگاه ) برنامه ريزي هاي علمي و اجرائي و اقدامات متعددي (مانند پروژه آموزش تريز در مدرسه - Tetris) انجام مي گيرد .

بزرگ ترين خلاقيت و نوآوري آلتشولر به عنوان يك دانشمند علوم و مهندسي ، يك دانشمند خلاقيت شناس و نيز به عنوان يك مخترع ، خلاقيت و نوآوري او درباره خود موضوع خلاقيت و نوآوري مي باشد. آلتشولر به عنوان مخترع فنون اختراع و پايه گذار دانش TRIZ با تلاش و پشتكار بسيار جدي به مدت 52 سال در راستاي رشد و توسعه آن يكي از اصلي ترين و موثرترين بنيانگذاران علم خلاقيت شناسي و از بزرگترين دانشمندان قرن بيستم محسوب مي شود ( آلتشولر در سال 1998 درگذشت ). نقش و اهميت نظريه TRIZ شاهكار علمي آلتشولر به قدري است كه از جنبه هاي مختلف مي تواند در رديف نظريه هاي علمي بزرگي مانند نظريه كوانتومي و نظريه نسبيت قرار گيرد و آلتشولر را با دانشمندان بزرگي مانند پلانك ، اينشتين ، شرودينگر ، پياژه ، پائولينگ ، واتسون و کريک همسنگ نمايد . اگر چنانچه جايزه نوبلي نيز به نام جايزه نوبل خلاقيت شناسي (مانند جوايز نوبل فيزيك ، شيمي و زيست شناسي ) وجود مي داشت بي گمان آلتشولر از شايسته ترين دريافت کنندگان آن مي بود ( گلستان هاشمي ، 1380 ) .

 

6- اجزاء اصلي دانش TRIZ :

به طور كلي مجموعه نتايج حاصل از خلاقيت شناسي تحليلي اختراعات (اختراع شناسي تحليلي – مطالعه تحليلي پتنت) توسط آلتشولر كه تشكيل دهنده دانش TRIZ است شامل مفاهيم مختلفي است كه مهم ترين آنها به طور خيلي خلاصه و فهرست وار موارد زير مي باشند:

6-1- قانون افزايش سطح ايده آل بودن  (قانون كمال) : به اين معني كه نظام هاي فني  همواره به سمت افزايش درجه ايده آل بودن يا كمال خود حرکت مي کنند . ايده آلي يا سطح ايده آل بودن عبارت از نسبت جمع كليه جنبه هاي مثبت و مفيد يک سيستم به جمع كليه جنبه هاي منفي و مضر آن سيستم مي باشد .

6-2- سيستم 4 مرحله اي حل مسئله ابداعي : 1) شناخت مسئله ( مسئله ابداعي ) مثلا با استفاده از ابزار ISQ ( پرسشنامه موقعيت نوآوري ) 2) فرمول بندي مسئله . 3) جستجوي مسائل قبلا حل شده . 4) استفاده از الگوهاي راه حل هاي كشف شده (40 راه حل يا اصل ابداعي) .

6-3- سطوح 5 گانه حل مسئله و نوآوري : انواع حل مسئله و به طور کلي انواع خلاقيت و نوآوري در 5 سطح قرار مي گيرند ( خلاقيت سنجي ) : 1) راه حل هاي مشخص 2) بهبودهاي كوچك ( نوآوري هاي کوچک ) 3) بهبودهاي بزرگ (نوآوري هاي بزرگ ) 4) مفاهيم جديد ( نوآوري هاي خيلي بزرگ ) 5) كشف ها بنيادي (نوآوري هاي بسيار بزرگ و ايجاد کننده تغييرات بنيادي ).

6-4- تحليل ماده- ميدان(تحليل Vepol): با استفاده از اين تحليل مسائل به طور كلي به دو دسته تقسيم مي شوند : - مسائل آشنا (مانوس) تحت عنوان مسائل استاندارد - مسائل ناآشنا (نامانوس) تحت عنوان مسائل غير استاندارد

6-5- قوانين 8 گانه تحول و تكامل نظام هاي فني (قوانين پيشرفت فناوري)

6-6- تعداد 76 راه حل ابداعانه استاندارد : مسائل استاندارد شناخته شده با تحليل Vepol مي توانند با استفاده از اين 76 راه حل ابداعانه استاندارد حل شوند.

6-7- مفهوم تناقض و ماتريس تناقض ها : دانش TRIZ بر حل نوعي از مسئله تحت عنوان مسئله ابداعي (IP)  متمرکز مي باشد و اختراع را راه حل مسئله ابداعي مي داند . مسئله ابداعي مسئله اي است که شامل يک يا تعدادي تناقض يعني وضعيت تضاد و تعارض ميان دو پارامتر ( از پارامترهاي 39 گانه مانند وزن ، جرم ، حجم ، درجه حرارت ، سرعت و ...) مي باشد . ( مثلا در يک مسئله ابداعي ، اعمال يک راه حل مستلزم تغيير در يکي از پارامترهاي 39 گانه در جهت ايجاد تغيير مطلوب و حل مسئله مي باشد ولي همزمان اين تغيير مثبت موجب ايجاد تغيير نامطلوب در يکي ديگر از 39پارامتر و ايجاد نتيجه منفي در همان سيستم مي شود ، بنابراين در چنين حالتي وضعيت تناقضي وجود دارد ) .

حل « مسئله ي ابداعي » به معني دستيابي به راه و روشي است که چنين تناقضي رفع گردد . آلتشولر با بررسي تحليلي هزاران سند اختراع يعني در واقع هزاران راه حل انواع مسئله هاي ابداعي و تناقض ها ، 39 پارامتر يا عامل ايجاد انواع وضعيت هاي تناقضي در يک سيستم را شناسائي نموده و آنها را در يک جدول 39 در 39 قرار داد که نشان دهنده انواع وضعيت هاي تناقضي مي باشد . اين جدول ماتريس تناقض ها ( : CM Contradiction Matrix ) نام دارد .

6-8- تعداد 40 راه حل استخراج شده از مطالعه تحليلي اسناد اختراعات موسوم به 40 اصل ابداع يا اختراع . اين 40 اصل راه حل هائي براي رفع بخشي از انواع وضعيت هاي تناقضي در ماتريس تناض ها مي باشند  .

6-9- مجموعه اي از تاثيرات علمي اساسي ( شامل انواعي از تاثيرات فيزيكي ، شيميائي ، هندسي و زيست شناختي) .

6-10- روش  ARIZ سر واژه هاي يک عبارت روسي است که برابر فارسي آن به معني « الگوريتم حل مسئله ابداعي » مي باشد . ARIZ يك دستورالعمل نظام يافته براي شناسائي راه حل مسئله غيراستاندارد با استفاده از قابليت هاي همه فنون و روش هاي خلاقيت مي باشد . ARIZروش شناسي ويژه اي جهت حل مسئله ارائه مي نمايد .

منبع :

وبلاگ دنیای صنعت نوین

testiq.ir

Back to top